ლიბანი სექციების სია სახელწოდება | ისტორია | გეოგრაფია | სახელმწიფო | დემოგრაფია | ეკონომიკა | მემკვიდრეობა | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ33°54′ ჩ. გ. 35°32′ ა. გ. / 33.900° ჩ. გ. 35.533° ა. გ. / 33.900; 35.533UNESCO - მსოფლიო მემკვიდრეობები ლიბანშიThe Origins of the US War on Terror: Lebanon, Libya and American intervention in the Middle EastCountry Profile: LebanonორიგინალიდანLebanon - International Religious Freedom Report 2010რრრ
ბაჰრეინიკვიპროსიეგვიპტეირანიერაყიისრაელიიორდანიაქურთისტანიქუვეითილიბანიომანიპალესტინაკატარისაუდის არაბეთისირიათურქეთიარაბთა გაერთიანებული საამიროებიიემენი
გასაახლებელი ინფოდაფალიბანიახლო აღმოსავლეთის ქვეყნებიაზიის ქვეყნებიარაბულენოვანი ქვეყნებიგაეროს წევრი სახელმწიფოები
არაბ.არაბ.ქვეყანადასავლეთ აზიაშიხმელთაშუა ზღვისსირიაისრაელიოსმალეთის იმპერიისპირველი მსოფლიო ომისსაფრანგეთისსამანდატო ტერიტორია1943194619751990სამოქალაქო ომამდეშვეიცარიასაც“1943საფრანგეთის1975სამოქალაქო ომი1990ისრაელთან1976ილიას სარკისმაარაბული ქვეყნების ლიგაარაბთა შემაკავებელი ძალების1982პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაციისშევიდნენბეირუთზე ალყის19841990ტაიფის ხელშეკრულებატაიფის ხელშეკრულებისსირიამ19852000ხმელთაშუა ზღვისსირიასაისრაელს შორისავღანეთიაზერბაიჯანიბაჰრეინიბანგლადეშიბჰუტანიბრუნეიკვიპროსიეგვიპტეერაყივიეტნამითურქეთითურქმენეთიინდოეთიინდონეზიაირანიისრაელიიაპონიაიემენიიორდანიაკამბოჯაკატარილაოსილიბანიმალაიზიამალდივის კუნძულებიმონღოლეთიმიანმარინეპალიომანიპაკისტანიპალესტინარუსეთისაქართველოსინგაპურისირიასომხეთიტაივანიტაილანდიტაჯიკეთიუზბეკეთიფილიპინებიქუვეითიყაზახეთიყირგიზეთიდამოკიდებული ტერიტორიაარცნობილი ქვეყნების სია
ალჟირი
მავრიტანია
კომორის კუნძულები
სუდანი
ჯიბუტი
ერაყი
სირია
იემენი
სომალი
ტუნისი
ლიბანი
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ლიბანი
Jump to navigation
Jump to search
ლიბანის რესპუბლიკა الجمهورية,اللبنانية ლიბანი | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
დევიზი: كلنا للوطن للعلى للعلم | ||||||
ჰიმნი: Kulluna lil-watan lil 'ula lil-'alam | ||||||
 | ||||||
დედაქალაქი (და უდიდესი ქალაქი) | ბეირუთი 33°54′ ჩ. გ. 35°32′ ა. გ. / 33.900° ჩ. გ. 35.533° ა. გ. / 33.900; 35.533 | |||||
| ოფიციალური ენა | არაბული | |||||
| მთავრობა | რესპუბლიკა | |||||
| - | პრეზიდენტი | მიშელ აუნი | ||||
| - | პრ.-მინისტრი | საად ჰარირი | ||||
| ფართობი | ||||||
| - | სულ | 10 452 კმ2 (166-ე) | ||||
| - | წყალი (%) | 1.6 | ||||
| მოსახლეობა | ||||||
| - | 2008 შეფასებით | 4 196 453 (125-ე) | ||||
| - | სიმჭიდროვე | 358 კაცი/კმ2 (26-ე) | ||||
მშპ (მუპ) | 2006 შეფასებით | |||||
| - | სულ | $21.45 მილიარდი (103-ე) | ||||
| - | ერთ მოსახლეზე | $6100 (90-ე) | ||||
აგი (2007) | 0.772 (საშუალო) (88-ე) | |||||
| ვალუტა | ლიბანური ფუნტი ( LBP) | |||||
| დროის სარტყელი | UTC+02:00 | |||||
| - | ზაფხულის (DST) | UTC+03:00 (UTC) | ||||
| ქვეყნის კოდი | LBN | |||||
| Internet TLD | .lb | |||||
| სატელეფონო კოდი | 961 | |||||
ლიბანი (არაბ. لبنان) ოფიციალური სახელწოდება ლიბანის რესპუბლიკა (არაბ. الجمهورية اللبنانية) — ქვეყანა დასავლეთ აზიაში, ხმელთაშუა ზღვის აღმოსავლეთ სანაპიროზე. ჩრდილოეთით და აღმოსავლეთით მას ესაზღვრება სირია, ხოლო სამხრეთით ისრაელი. მისმა მდებარეობამ ხმელთაშუა ზღვისპირეთსა და არაბულ სამყაროს შორის განაპირობა მისი მდიდარი ისტორია, კულტურული იდენტობა, რელიგიური და ეთნიკური მრავალფეროვნება.
ოსმალეთის იმპერიის დაშლისა და პირველი მსოფლიო ომის შემდეგ ლიბანი გახდა საფრანგეთის სამანდატო ტერიტორია. 1943 წელს ლიბანმა დამოუკიდებლობა გამოაცხადა და საფრანგეთის ჯარებმა ქვეყნის ტერიტორია 1946 წელს დატოვეს.
1975-1990 წლების სამოქალაქო ომამდე ლიბანი სწრაფად განვითარებადი ქვეყანა იყო, წარმოადგენდა არაბული სამყაროს ფინანსურ და საბანკო დედაქალაქს, რისთვისაც მას „ახლო აღმოსავლეთის შვეიცარიასაც“ კი უწოდებდნენ. ლიბანი პოპულარულია ასევე ტურისტებს შორისაც. ომის დასრულების შემდეგ დაიწყო ეკონომიკის რეკონსტრუქცია.
სექციების სია
1 სახელწოდება
2 ისტორია
3 გეოგრაფია
4 სახელმწიფო
5 დემოგრაფია
6 ეკონომიკა
7 მემკვიდრეობა
8 რესურსები ინტერნეტში
9 სქოლიო
სახელწოდება |
ქვეყნის ოფიციალური სახელწოდებაა ლიბანის რესპუბლიკა არაბულად لبنان (Al Jumhuriyah al Lubnaniyah). სახელი სავარაუდოდ მომდინარეობს არამეული laban-ისგან, რაც „თეთრ მთებს“ ნიშნავს.
ისტორია |
პრინცი ბეშირ II "დიდი", ლიბანის ამირა 1788 - 1840 წლებში
1943 წლამდე ლიბანი საფრანგეთის მმართველობის ქვეშ იყო. მოსახლეობის რთულმა ეთნო-რელიგიურმა შემადგენლობამ განაპირობა თავისებური პოლიტიკური სისტემის არსებობა. ქვეყნის დამოუკიდებლობის გამოცხადებისას მიიღეს ეროვნული ქარტია, რომლის თანახმად ქვეყნის პრეზიდენტი უნდა ყოფილიყო ქრისტიანი მარონიტი, პრემიერ-მინისტრი - მუსლიმი სუნიტი, ხოლო პარლამენტის თავმჯდომარე - მუსლიმი შიიტი. ეს შეთანხმება ეფუძნებოდა პირველი აღწერის შედეგებს, რომლის მიხედვითაც ქრისტიანები შეადგენდნენ მთელი მოსახლეობის 60 %-ს. მას შემდეგ აღწერა აღარ ჩატარებულა, რელიგიური შემადგენლობა კი სავარაუდოა, რომ მუსულმანთა უპირატესობით შეიცვალა.
1975 წელს, ეროვნული ქარტიის გადასინჯვის მცდელობამ გამოიწვია დაპირისპირება რელიგიურ თემებს შორის და ხანგრძლივი სამოქალაქო ომი, რომელიც 1990 წლამდე გაგრძელდა. ამას ემატება პალესტინელ ლტოლვილთა ბანაკების პრობლემაც, რის გამოც ქვეყანას მუდმივი დაძაბულობა აქვს ისრაელთან. 1976 წელს ილიას სარკისმა სირიას კრიზისის გადასაჭრელად და მშვიდობის აღსადგემნად მის ტერიტორიაზე ჯარების შეყვანა სთხოვა.[1] იმავე წლის ოქტომბერში არაბული ქვეყნების ლიგა ქვეყანაში ძირითადად სირიის ჯარით დაკომპლექტებული არაბთა შემაკავებელი ძალების განთავსებას დათანხმდა.[2]
1982 წელს ლიბანის მხრიდან მოხდა პალესტინის გათავისუფლების ორგანიზაციის ძალების თავდასხმა ისრაელზე რის გამოც ისრაელის ჯარები შევიდნენ ლიბანის ტერიტორიაზე. ისრაელის ძალების მიერ ბეირუთზე ალყის შემორტყმის შემდეგ იქ განთავსდნენ საერთაშორისო ძალები (ამერიკის, საფრანგეთის, იტალიის და ბრიტანეთის მონაწილობით). ლიბანი საერთა შორისო ძალებმა 1984 წელს დატოვეს. 1990 წლის გაზაფხულზე ტაიფის ხელშეკრულებატაიფის ხელშეკრულების საფუძველზე |სირიამ გაიყვანა თავისი სამხედრო კონტიგენტი ლიბანიდან.
1985-2000 წლებში ისრაელის ჯარებს დაკავებული ჰქონდათ ე. წ. ბუფერულ ზონა ორ ქვეყანას შორის.
გეოგრაფია |
ლიბანის რუკა
ლიბანი მდებარეობს სამხრეთ-დასავლეთ აზიაში, ხმელთაშუა ზღვის სანაპიროზე, სირიასა და ისრაელს შორის. ფართობი - 10 400 კვ. კმ.
სახელმწიფო |
სახელმწიფო სისტემა - საპრეზიდენტო რესპუბლიკა.
სახელმწიფოს მეთაური - პრეზიდენტი მიშელ აუნი.
მთავრობის მეთაური - პრემიერ-მინისტრი საად ჰარირი.
საკანონმდებლო ორგანო - ერთპალატიანი პარლამენტი (128 წევრი).
ადმინისტრაციული დაყოფა - 6 ოლქი (mohafazah).
დემოგრაფია |
ლიბანის რელიგიური შემადგენლობა (2010).[3]
მოსახლეობა - 3 826 000 (2005), მათ შორის ლიბანელები - 79,5 %, პალესტინელები - 9,0 %, სომხები - 4 %.
სახელმწიფო ენა - არაბული, გავრცელებული ენებია ფრანგული, ინგლისური, სომხური.
რელიგია - ლიბანის მოსახლეობა რთული კონფესიური შემადგენლობისაა. ისინი რამდენიმე რელიგიურ თემად იყოფიან, ესენია: ქრისტიანები - მარონიტები, მართლმადიდებლები, პროტესტანტები და მუსლიმები - სუნიტები, შიიტები, დრუზები.
დედაქალაქი - ბეირუთი (1 170 ათასი).
ქალაქები - ტრიპოლი (213), საიდა (149), სური (117).
ეკონომიკა |
- რესურსები - კირქვა, რკინის მადანი, მარილი, სასოფლო-სამეურნეო მიწები.
- ექსპორტი - ტანსაცმელი, საიუველირო ნაწარმი, ხილი.
- ეროვნული შემოსავალი ერთ სულზე - 3990 $.
- ვალუტა - ლიბანის ფუნტი (LBP).
მემკვიდრეობა |
ბაალბექი - ტაძრების ნანგრევები (I ს.),
ბიბლოსი - კლასიკური ხანის ნანგრევები და შუა საუკუნეების ქალაქის ნავსადგურის გარშემო,
კადიშას ყელი - ლამაზი მთიანი პეიზაჟი, ლიბანური კედრების სიახლოვეს,
ტრიპოლი - ჯვაროსანთა ციხე (XV ს.) და შუა საუკუნეების არაბული ქალაქი (XII ს.);- სხვადასხვა: ტაძრები სიდონსა (XII ს.) და რაშაეში (XIII ს.), ტაძარი ბოფორი (XII ს.).
რესურსები ინტერნეტში |
- UNESCO - მსოფლიო მემკვიდრეობები ლიბანში
სქოლიო |
↑ Toaldo, Mattia The Origins of the US War on Terror: Lebanon, Libya and American intervention in the Middle East. Routledge, გვ. 45. ISBN 041568501X. წაკითხვის თარიღი: 14 June 2015.
↑ Country Profile: Lebanon. British Foreign & Commonwealth Office. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 17 January 2013.
↑ Lebanon - International Religious Freedom Report 2010 U.S. Department of State. Retrieved on 14 February 2010.
| |||||
| |||||||||||
| |||||||
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- გასაახლებელი ინფოდაფა
- ლიბანი
- ახლო აღმოსავლეთის ქვეყნები
- აზიის ქვეყნები
- არაბულენოვანი ქვეყნები
- გაეროს წევრი სახელმწიფოები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.324","walltime":"0.487","ppvisitednodes":"value":3142,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":113035,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":36282,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":15,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":9,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":2992,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 363.956 1 -total"," 52.00% 189.260 3 თარგი:ნავდაფა"," 42.73% 155.510 1 თარგი:არაბული_რესპუბლიკები"," 41.63% 151.516 1 თარგი:ნავიგაცია_სვეტებით"," 20.15% 73.333 1 თარგი:ინფოდაფა_ქვეყანა"," 13.88% 50.520 1 თარგი:აზიის_ქვეყნები"," 11.59% 42.199 1 თარგი:სქოლიო"," 10.69% 38.901 3 თარგი:Country"," 9.53% 34.699 3 თარგი:Country_flagcountry"," 9.39% 34.168 6 თარგი:დროშა"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.008","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":786864,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1242","timestamp":"20190226184314","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":142,"wgHostname":"mw1247"););
