ასპინძა სექციების სია ისტორია | კურორტი | დემოგრაფია | გალერეა | ლიტერატურა | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ41°34′26″ ჩ. გ. 43°15′22″ ა. გ. / 41.57389° ჩ. გ. 43.25611° ა. გ. / 41.57389; 43.25611მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014საქართველოს სატელეფონო კოდები — „სილქნეტი“საქართველოს საფოსტო ინდექსები — „საქართველოს ფოსტა“საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი Iრრრ
სამცხე-ჯავახეთის მხარის დაბებისამცხე-ჯავახეთის მხარის კურორტებიასპინძის მუნიციპალიტეტი
დაბასაქართველოშასპინძის მუნიციპალიტეტისაახალციხის ქვაბულისმდინარემტკვრისსაავტომობილო მაგსიტრალ ს 11-ზეახალციხიდან888ოსმალეთის იმპერიამგურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრისსუმბატ დავითის ძის ქრონიკაშიგიორგი სააკაძემ1770ასპინძის ბრძოლაშიერეკლე IIლეკებისადრიანოპოლის სამშვიდობო ხელშეკრულების1829რუსეთის იმპერიისექვთიმე თაყაიშვილისახალციხიდანახალქალაქამდე1961ბალნეოლოგიური კურორტია2014 წლის
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
ასპინძა
Jump to navigation
Jump to search
დაბა | |||
---|---|---|---|
ასპინძა | |||
ქვეყანა | საქართველო | ||
მხარე | სამცხე-ჯავახეთისამცხე-ჯავახეთის მხარე | ||
მუნიციპალიტეტი | ასპინძის მუნიციპალიტეტი | ||
კოორდინატები | 41°34′26″ ჩ. გ. 43°15′22″ ა. გ. / 41.57389° ჩ. გ. 43.25611° ა. გ. / 41.57389; 43.25611 | ||
პირველი ხსენება | 888 | ||
ამჟამინდელი სტატუსი | 1961 | ||
ცენტრის სიმაღლე | 1090 მ | ||
ოფიციალური ენა | ქართული | ||
მოსახლეობა | 2793[1] კაცი (2014) | ||
ეროვნული შემადგენლობა | ქართველები 95,8 %, სომხები 3,8 % | ||
რელიგიური შემადგენლობა | ქრისტიანები | ||
სასაათო სარტყელი | UTC+4 | ||
სატელეფონო კოდი | +995 364[2] | ||
საფოსტო ინდექსი | 0500[3] | ||
ასპინძა ვიკისაწყობში |
ასპინძა — დაბა საქართველოშ, ასპინძის მუნიციპალიტეტისა და თემის ცენტრი. მდებარეობს ახალციხის ქვაბულის აღმოსავლეთ ნაწილში, მდინარე მტკვრის მარჯვენა ნაპირზე, მდინარე ოთის შესართავთან, ზღვუის დონიდან 1090 მეტრზე, საავტომობილო მაგსიტრალ ს 11-ზე, ქალაქ ახალციხიდან სამხრეთ-აღმოსავლეთით 34 კმ-ზე, თბილისიდან 248 კმ. დაბაში შემორჩენილია X-XII სს-ის ხუროთმოძღვრების ძეგლები,
სექციების სია
1 ისტორია
2 კურორტი
3 დემოგრაფია
4 გალერეა
5 ლიტერატურა
6 სქოლიო
ისტორია |
სახელი სპარსულიდან შემოვიდა ქართულში, აღნიშნავდა დიდ გზაზე მდებარე სასტუმროს, დასასვენებელ სადგურს. ასპინძის, როგორც დასახლებული პუნქტის საწყისად მიჩნეულია 888 წელი, როდესაც მემატიანის ცნობით:
„იძლივნეს აფხაზნი, ნასრ და ბაყათარ ოვსნი და ერისთავი აფხაზთა. გაქცეულ ნასრას დაედევნენ და სამცხეში, ასპინძასთან 888 წელს მოჰკლეს“ |
[4]
XVI ს-ის ბოლოს დაიპყრო ოსმალეთის იმპერიამ. ამ დროს ასპინძა დიდი სოფელი ყოფილა. "გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთრის" შედგენის დროს ასპინძა ყოფილა 50 კომლიანი სოფელი ბაღებითა და ვენახებით და 25 000 ახჩა შემოსავლით. "სუმბატ დავითის ძის ქრონიკაში" ასპინძა მოხსენიებულია: "ჴევსა სამცხისასა, სოფელსა ასპინძას..." ვახუშტის მიხედვით: "ასპინძის თავს და აგარის ბოლოს არს ციხე კლდესა შენი, მაგარი.[5]
1625 წელს ასპინძასთან გაიმართა ბრძოლა, რომელშიც გიორგი სააკაძემ დაამარცხა ყიზილბაშები. 1770 წლის ასპინძის ბრძოლაში ერეკლე II-მ დაამარცხა ოსმალებისა და ლეკების შეერთებული ლაშქარი.
ადრიანოპოლის სამშვიდობო ხელშეკრულების თანახმად, 1829 წელს, იგი რუსეთის იმპერიის შემადგენლობაში შევიდა. ექვთიმე თაყაიშვილის აღწერის მიხედვით ასპინძა უკვე დიდი სოფელი და ახალციხიდან ახალქალაქამდე სიდიდით მეორე საფოსტო სადგური იყო. დაბის სტატუსი მიენიჭა 1961 წელს. საბჭოთა პერიოდში მოქმედებდა მეცხოველეობის, მეხილეობისა და მემინდვრეობის მეურნეობა, სამკერვალო და საკონდიტრო ფაბრიკები.
კურორტი |
ასპინძაში მთის სტეპის ყჰავაა, იცის ცივი, მცირეთოვლიანი ზამთარი და ხანგრძლივი, თბილი ზაფხული. იანვრის საშუალო ტემპერატურაა -2,2°C, აგვისტოსი 20,3°C; საშუალო წლიური ტემპერატურაა 9,4°C. აბსოლუტური მინიმუმი -29°C, აბსოლუტური მაქსიმუმი 39°C.
ასპინძა ადგილობრივი მნიშვნელობის ბალნეოლოგიური კურორტია დაბაში არსებული თერმული წყლების გამო. სამკურნალო ფაქტორია მცირე მინერალიზაციის (0,9 გ/ლ) გოგირდ-წყალბადიანი ქლორიდულ-ნატრიუმ-კალციუმიანი თერმული (42°C) წყალი (დებიტი 0,5 მლნ ლ/დღ-ღ). წყალს იყენებენ აბაზანებისთვის. სამედიცინო ჩვენება: საყრდენ-სამოძრაო ორგანოთა, პერიფერიული ნერვული სისტემისა და გინეკოლოგიური დაავადებანი (ქრონ. სტადიაში).
დემოგრაფია |
2014 წლის აღწერის მონაცემებით დაბაში ცხოვრობს 2793 კაცი.[1]
აღწერის წელი | მოსახლეობა |
---|---|
1989 | 3783[6] |
2002 | 3243[6] |
2014 | 2793 |
გალერეა |
ასპინძის ციხის კომპლექსი. საერთო ხედი
ასპინძის ციხის კომპლექსი. საერთო ხედი
ასპინძის ციხე. ხედი ჩრდილო–აღმოსავლეთიდან
ასპინძის ციხე. ინტერიერი
ასპინძის ციხე. ციტადელი. ხედი ჩრდილო–დასავლეთიდან
ლიტერატურა |
- ჯავახიშვილი ივ., ქართველი ერის ისტორია, ტ. II, 1983 წ.
ქართული საბჭოთა ენციკლოპედია, ტ. 1, გვ. 640, თბ., 1975 წელი.
სქოლიო |
- ↑ 1.01.1მოსახლეობის საყოველთაო აღწერა 2014. საქართველოს სტატისტიკის ეროვნული სამსახური (ნოემბერი 2014). წაკითხვის თარიღი: 26 ივლისი 2016.
↑ საქართველოს სატელეფონო კოდები — „სილქნეტი“
↑ საქართველოს საფოსტო ინდექსები — „საქართველოს ფოსტა“
↑ ივანე ჯავახიშვილი, „ქართველი ერის ისტორია“, ტ. II, 1983წ. გვ. 102
↑ ჯიქია; გურჯისტანის ვილაიეთის დიდი დავთარი. წიგნი III. გამოკვლევა. თბილისი, 1958- ↑ 6.06.1საქართველოს მოსახლეობის 2002 წლის პირველი ეროვნული საყოველთაო აღწერის ძირითადი შედეგები, ტომი I
|
|
|
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- სამცხე-ჯავახეთის მხარის დაბები
- სამცხე-ჯავახეთის მხარის კურორტები
- ასპინძის მუნიციპალიტეტი
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.552","walltime":"0.741","ppvisitednodes":"value":10502,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":215145,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":104100,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":33,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":10,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":7947,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 603.442 1 -total"," 72.17% 435.498 1 თარგი:ინფოდაფა_დასახლება"," 68.79% 415.110 1 თარგი:ინფოდაფა"," 31.66% 191.037 167 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 18.86% 113.802 28 თარგი:Wikidata"," 14.62% 88.200 3 თარგი:ნავდაფა"," 13.69% 82.617 1 თარგი:Wikidata/p18"," 13.01% 78.491 2 თარგი:Wikidata-coords"," 12.09% 72.953 1 თარგი:გამოსახულების_ფორმატირება"," 10.89% 65.709 1 თარგი:Str_right"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.102","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":2203100,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1273","timestamp":"20190415071313","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":121,"wgHostname":"mw1262"););