დასავლეთ პოლიანები სექციების სია სახელწოდება | იხილეთ აგრეთვე | ლიტერატურა | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ
პოლონეთის ისტორიასლავები
პოლ.დასავლეთსლავურიპოლონელებისხალხთა დიდი გადასახლებისVI საუკუნეშივისლასაოდრასგნეზნოსლავიX საუკუნეშიპოლონეთის სამეფოპიასტებისაღმოსავლელ პოლიანებთანკიევისნესტორ მემატიანესკიევის რუსეთისკიევისდნეპრისპოზნანიგნეზნოგიეჩილედნიცკის კუნძული
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
დასავლეთ პოლიანები
Jump to navigation
Jump to search
პოლიანელი
დასავლეთ პოლიანები (პოლ. Polanie) — დასავლეთსლავური ტომი, რომელიც შეადგენდა გვიანდელი პოლონელების ძირითად მასას და მისცა მათ სახელი. ხალხთა დიდი გადასახლების დროს პოლიანები მიახლოებით VI საუკუნეში მოვიდნენ ვისლასა და ოდრას ნაპირებთან. მათ მთავარ ქალაქს წარმოადგენდა გნეზნო. შემდგომში მათ შეძლეს ბევრი მეზობელი მიწების დამორჩილება და თავისი ხელმძღვანელობით სლავი ტომების გაერთიანება. მათ მიერ კონტროლირებად მიწებზე X საუკუნეში წარმოიქმნა დასავლეთ პოლიანების - პოლონეთის სამეფო. პოლიანების მთავრები, და ასევე პოლონეთის პირველი მეფეები მოდიოდნენ პიასტების გვარიდან.
დასავლელი პოლიანების არევა აღმოსავლელ პოლიანებთან, რომლებიც კიევის მახლობლად ცხოვრობდნენ არ ღირს, ისინი აღწერილი ჰყავს ნესტორ მემატიანეს როგორც კიევის რუსეთის შემადგენელი ერთ-ერთი ტომთაგანი.
სექციების სია
1 სახელწოდება
2 იხილეთ აგრეთვე
3 ლიტერატურა
4 სქოლიო
სახელწოდება |
ამ ტომის სახელწოდება სპეციალისტების აზრით მოდის მათი ცხოვრების წესიდან, ანუ ისინი მიწათმოქმედები იყვნენ და სახელწოდებაც აქედანაა Pole - ველი - Polanie, დასახლების საზოგადოების მთავარ უჯრედს წარმოადგენდა მიწათმოქმედი, გლეხი რომელიც მინდვრების, ყანების ახლოს სახლდებოდა ამიტომაც მათ - Opolami-ის უწოდებდნენ[1]. ანუ ხალხი რომლების ყანასთან ცხოვრობს.
პოლონური ტომების განსახლება
ზიგმუნფ დლუგოში შემდეგნაირად აღწერს: მოსახლეობის ზრდასთან ერთად საჭირო ხდებოდა ტყეების მინდვრებად გადაქცევა რასაც პოლიანები წარმატებით აკეთებდნენ - აქედან მიიღეს სახელწოდება Polane მოგვიანებით კი „polaki” [2].
სხვა თეორიის მიხედვით ის მოდის სიტყვა ტომისაგან, plemię – współplemiennik ტომი - თანატომელი, ადამიანები რომლებიც დაკავშირებულნი არიან ერთმანეთთან სისხლით, ხორცით და მრწამსით. ზოგიერთი ლინგვისტი ამტკიცებს რომ, შესაძლებელია ეს დაკავშირებული იყოს ტომობრივი ორიგინალური ორგანიზაციის ფორმასთან - opola, ხალხის მიერ არჩეული ხელისუფალი, და მიწის ერთობრივად ფლობა რაც საზოგადოების საფუძველს წარმოადგენდა.
იდენტური სახელწოდების ტომები ცხოვრობდნენ კიევის მიმდებარე ტერიტორიაზე დნეპრის ორივე ნაპირზე.
ამ და დასავლეთ სლავურ პოლიანებს შორის კავშირის თეორიას ადრე ბევრი ამტკიცებდა თუმცა ახლა ამ კავშირს საერთოდ უარყოფენ. დღეს ვიტოლდ ხრზანოვსკი, იმის გათვალისწინებით რომ, IX-X საუკუნეებში სახელწოდება პოლიანები არ ჩანს არსად პოლონური მიწებზე, და გამოიყენება მხოლოდ კიევის რუსეთის ტომების აღსანიშნავად ნესტორის ნაშრომებში, ის კიდევ ერთხელ განიხილავს პოლიანების წარმოშობის ან მათი სახელის სესხების საკითხს.
მეცნიერებში ეხლაც გრძელდება დისკუსია პოლიანების დედაქალაქის ადგილმდებარეობის შესახებ. როგორც ბოლო დროინდელმა დენდროქრონოლოგიურმა კვლევებმა გვიჩვენა, ველიკოპოლსკაში (დიდ პოლონეთში) X საუკუნის დასაწყისში ჩვენ საქმე გვაქვს ტომობრივი დასახლებების - ქალაქების ქრონოლოგიური ჰორიზონტების დაშლასთან რომელიც პიასტების წინა პერიოდს მიეკუთვნება. ახალი ქალაქები რომლებიც შეიძლება პოლიანებს დაუკავშიროთ, უნდა წარმოქმნილიყვნენ არა უგვიანეს ვიდრე 930 - 940 წწ. ახ.წ.ა. (გრზიბოვო, მორაჩევო, ლედნიცკის კუნძული, გნეზნო, გიეჩი).
არსებობს აზრი რომ პოლიანებისთვის მნიშვნელოვან როლს თამაშობდა ოთხი ქალაქი:
პოზნანი - ყველაზე ძლიერი ციხე-სიმაგრე და ქალაქი, შესაძლებელია რომ ის ყოფილიყო ადმინისტრაციული ცენტრი.
გნეზნო - სავარაუდოდ, რელიგიური ცენტრი (არქეოლოგიური აღმოჩენები ადასტურებენ წარმართული ტაძრის არსებობას)
გიეჩი - პროფ. სოფია კურნატოვსკაიას აზრით ამ ქალაქმა პისტების დროს დაკარგა თავისი მნიშვნელობა რაზეც მეტყველებს დაუმთავრებელი აუშენებელი სახლები.
ლედნიცკის კუნძული - გამაგრებული დასახლება ეკლესიით და გრაფის სასახლით, შესაძლებელია მიეშკო I-ის ქალაქი და მისი ნათლობის ადგილი (ეკლესიის იატაკში არის ჩაღრმავება, რომლის ინტერპრეტირება ხდება როგორც მოსანათლი აუზი, მსგავსი აუზი არის პოზნანის ეკლესიის სარდაფში).
ველიკოპოლსკის ათვისების შემდეგ, პიასტებმა დაიწყეს ფართო კომპანია ახალი ქალაქების მშენებლობისა და შემდეგი ტერიტორიული ექსპანსიისა. პოლიანელებმა დაიმორჩილეს
პომერანია და სანდომირი - X საუკუნის 70-იანი წლები
სილეზია და პომერანია - X საუკუნის 80-იანი წლები
მაზოვია და მცირე პოლონეთი - მეათე საუკუნის ბოლო
იხილეთ აგრეთვე |
- პოლონეთის ისტორია
ლიტერატურა |
- სოფია კურნატოვსკაია, პოლონეთის საწყისებთან, პოზნანი 2001
- ანჯეი ბუკო: პოლონეთის ადრეული შუა საუკუნეების არქეოლოგია: აღმოჩენები, ჰიპოთეზები, ინტერპრეტაციები. ნიუ-იორკი: ტრიო, 2005. ISBN 83-7436-023-2 . (ინგლ.)
- პშემისლავ ურბანჩიკ, პოლონეთის ძნელი დასაწყისი
- ჟერარ ლაბუდა: მიეშკო I :. ნიუ-იორკი ეროვნული ინსტიტუტი, 2002. ISBN 83-0404-619-9. (ინგლ.)
სქოლიო |
↑ კოლექტიური ნამუშევარი "პოლონეთის X-XIII ს. შუა საუკუნეების კულტურა", ვარშავა 1985. Praca zbiorowa "Kultura Polski średniowiecznej X-XIII w.", PIW, Warszawa 1985
↑ ზიგმუნდ გლოგერი, ძველი პოლონეთის კრაკოვის მიწების ისტორიული გეოგრაფია 1903
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- პოლონეთის ისტორია
- სლავები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.064","walltime":"0.081","ppvisitednodes":"value":157,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":740,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":246,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":7,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":0,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":895,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 55.962 1 -total"," 57.60% 32.236 1 თარგი:სქოლიოს_სია"," 15.73% 8.801 1 თარგი:Lang-pl"," 9.78% 5.472 1 თარგი:Main_other"," 9.05% 5.064 1 თარგი:LangWithName"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.004","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":535515,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1325","timestamp":"20190303062744","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":131,"wgHostname":"mw1332"););
