აბუჯა სექციების სია ისტორია | კლიმატი | ადმინისტრაციული დაყოფა | ეკონომიკა | გეგმარება და მშენებლობა | სოციალური სფერო | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ9°03′00″ ჩ. გ. 7°29′00″ ა. გ. / 9.05000° ჩ. გ. 7.48333° ა. გ. / 9.05000; 7.48333fct.gov.ngოფიციალური საიტიAbuja.NetAbujacity.comWorld Bank Conference: African Regional Roundtable on Upgrading Low-income Settlementsორიგინალიდანრ
აბუჯანიგერიაადის-აბებაეთიოპიააკრაგანაალჟირიალჟირიანტანანარივუმადაგასკარიასმერაერიტრეაბამაკომალიბანგიცენტრალური აფრიკის რესპუბლიკაბანჯულიგამბიაბისაუგვინეა-ბისაუბლუმფონტეინისარბრაზავილიკონგობუჟუმბურაბურუნდიგაბორონებოტსვანადაკარისენეგალიდოდომატანზანიავინდჰუკინამიბიავიქტორიასეიშელის კუნძულებიიამუსუკროკოტ-დ’ივუარიიაუნდეკამერუნიკაიროეგვიპტეკამპალაუგანდაკეიპტაუნისარკიგალირუანდაკინშასაკონგოს დრკონაკრიგვინეალიბრევილიგაბონილილონგვემალავილობამბასვაზილენდილომეტოგოლუანდაანგოლალუსაკაზამბიამალაბოეკვატორული გვინეამამუცუმაიოტამაპუტუმოზამბიკიმასერულესოთომბაბანესვაზილენდიმოგადიშოსომალიმონროვიალიბერიამორონიკომორინაირობიკენიანიამეინიგერინუაქშოტიმავრიტანიანჯამენაჩადიპორტ-ლუიმავრიკიპორტო-ნოვობენინიპრაიაკაბო-ვერდეპრეტორიასარრაბატიმაროკოსან-ტომესან-ტომე და პრინსიპისენ-დენირეიუნიონიტრიპოლილიბიატუნისიტუნისიუაგადუგუბურკინა-ფასოფრიტაუნისიერა-ლეონეხარტუმისუდანიჯეიმზტაუნიწმინდა ელენეს კუნძულიჯიბუტიჯიბუტიჯუბასამხრეთი სუდანიჰარარეზიმბაბვე
ნიგერიის ქალაქებიაფრიკის დედაქალაქები
ინგლ.იორუბა.ნიგერიის1991ლაგოსი2005ხეობაშიჯოსის პლატოზენიგერიის პრეზიდენტიმურტალა მუჰამედი1828ლაგოსიდანკენძო ტანგესკორუფციაკიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციისკლიმატურიპასატებისჰარმატანირადიოსჯანდაცვისმეჩეთიუნივერსიტეტი
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შემქნით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
აბუჯა
Jump to navigation
Jump to search
დედაქალაქი | ||
---|---|---|
აბუჯა Abuja | ||
ქვეყანა | ნიგერია | |
კოორდინატები | 9°03′00″ ჩ. გ. 7°29′00″ ა. გ. / 9.05000° ჩ. გ. 7.48333° ა. გ. / 9.05000; 7.48333 | |
დაარსდა | 1828 | |
ფართობი | 713 კმ² | |
ცენტრის სიმაღლე | 840 მ | |
მოსახლეობა | 778 567 კაცი (2006) | |
სიმჭიდროვე | 1091,96 კაცი/კმ² | |
აგლომერაცია | 1 400 000 | |
სასაათო სარტყელი | UTC+1 | |
ოფიციალური საიტი | fct.gov.ng | |
აბუჯა ვიკისაწყობში |
აბუჯა (ინგლ. Abuja, იორუბა. Abùjá) — ნიგერიის დედაქალაქი 1991 წლის 12 დეკემბრიდან. მანამდე დედაქალაქი იყო ლაგოსი. აბუჯა მდებარეობს ყოფილი დედაქალაქიდან 800 კმ-ით ჩრდილოეთით. 2006 წლის მონაცემებით ქალაქის მოსახლეობის რაოდენობა შეადგენს 778 567 ადამიანს, აგლომერაციის მოსახლეობა — დაახლოებით 1,4 მილიონი ადამიანი (2005 წელი).
აბუჯა მდებარეობს ნიგერიის ცენტრალური ნაწილის ულამაზეს ხეობაში, ჯოსის პლატოზე. ეს რაიონი შედარებით სუსტადაა განვითარებული და ეთნიკურად ნეიტრალურია. ახალი დედაქალაქის ადგილის არჩევისას, ნიგერიის პრეზიდენტი მურტალა მუჰამედი ცდილობდა შექმნილიყო ქალაქი, სადაც არ იქნებოდა დომინანტი არც ერთი ეთნიკური, სოციალური ან რელიგიური ჯგუფი.
სექციების სია
1 ისტორია
2 კლიმატი
3 ადმინისტრაციული დაყოფა
4 ეკონომიკა
5 გეგმარება და მშენებლობა
6 სოციალური სფერო
7 რესურსები ინტერნეტში
8 სქოლიო
ისტორია |
აბუჯა დაარსდა 1828 წელს აბუ ჯას მიერ, რომელიც იყო ზარიას სახელმწიფოს ჰაუსანის დინასტიის წარმომადგენელი. თავდაპირველად ეს იყო გამაგრებული ბანაკი, საბოლოოდ მიიღო ქალაქის სახე და უწოდეს დამაარსებლის სახელი. 1976 წელს მიღებული იქნა გადაწყვეტილება ამ ქალაქში ლაგოსიდან სახელმწიფოს დედაქალაქის გადმოტანის შესახებ. აბუჯის განვითარების მნიშვნელოვანი სტიმული გახდა ლაგოსის დემოგრაფიული აფეთქება, რომელმაც გამოიწვია მოსახლეობის გადაჭარბებული სიმჭიდროვე და საცხოვრებელი პირობების გაუარესება.
ახალი დედაქალაქი აშენდა იაპონელი არქიტექტორის კენძო ტანგეს პროექტის მიხედვით. მშენებლობა დაიწყო 1980 წელს. მოქმედი დედაქალაქი აბუჯა გახდა 1991 წლის დეკემბერში, მშენებლობის პირველი სამი ეტაპის დამთავრების შემდეგ, რომელიც მოიცავდა მთავარი სამთავრობო დაწესებულებების გადმოტანას. დამამთავრებელი მეცხრე ეტაპი უნდა დამთავრდეს 2020 წლისათვის. პირველი სამი ეტაპის რეალიზაციისთვის ნიგერიის ხელისუფლებამ გახარჯა დაახლოებით $4,8 მილიარდი, ამასთან მშენებლობას თან სდევდა კორუფცია.
კლიმატი |
კიოპენის კლიმატის კლასიფიკაციის მიხედვით აბუჯა იმყოფება Aw (სავანის კლიმატი) ზონაში. შეიმჩნევა სამი გამოკვეთილი კლიმატური სეზონი — თბილი და ნოტიო წვიმიანი სეზონი (აპრილიდან ოქტომბრის ჩათვლით), ძალიან ცხელი მშრალი სეზონი და მათი გამყოფი მოკლე პერიოდი — ჩრდილოაღმოსავლეთური პასატების ჰარმატანი, რომელსაც მოაქვს სიმშრალე და მტვრიანი ჰაერი.
ადმინისტრაციული დაყოფა |
ქალაქი დაყოფილია 6 რაიონად. ცენტრალურ რაიონში მდებარეობს პრეზიდენტის რეზიდენცია.
ეკონომიკა |
აბუჯა ავტომაგისტრალებით დაკავშირებულია ქვეყნის რაიონების უმრავლესობასთან. მოქმედებს საერთაშორისო აეროპორტი. მსხვილი სამრეწველო ობიექტები ქალაქში არ არის; არსებობს საკვები დაწესებულებები, ასევე სავაჭრო დაწესებულებები და მომსახურების სფეროები.
გეგმარება და მშენებლობა |
აბუჯის ცენტრალურ ნაწილში მდებარეობს სამთავრობო შენობების კომპლექსი, ასევე საერთაშორისო კონფერენც-ცენტრი, ცენტრალური ბანკი, რადიოს სახლი, ჯანდაცვის ცენტრი, ქალაქის ყველაზე დიდი მეჩეთი. საცხოვრებელი კვარტლები უპირატესად აშენებულია ერთსართულიანი შენობებით; განაშენიანება სწრაფი ტემპებით ვითარდება ქალაქის ცენტრიდან პერიფერიებისკენ.[1]
სოციალური სფერო |
ქალაქში მოქმედებს უნივერსიტეტი (დაარსდა 1988 წელს), ნიგერიის საგზაო-სამშენებლო ინსტიტუტი, ფარმაცევტული კვლევების ეროვნული ინსტიტუტი.
რესურსები ინტერნეტში |
- ოფიციალური საიტი
- Abuja.Net
- Abujacity.com
სქოლიო |
↑ World Bank Conference: African Regional Roundtable on Upgrading Low-income Settlements. www.citiesalliance.org. World Bank, 3–5 October 2000, Johannesburg, South Africa, p. 16. დაარქივებულია ორიგინალიდან - 2007-09-28. წაკითხვის თარიღი: 2007-08-10.
|
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ნიგერიის ქალაქები
- აფრიკის დედაქალაქები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.472","walltime":"0.696","ppvisitednodes":"value":8390,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":101282,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":54989,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":35,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":6,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":1071,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":1,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 617.931 1 -total"," 81.78% 505.362 1 თარგი:ინფოდაფა_დასახლება"," 77.92% 481.508 1 თარგი:ინფოდაფა"," 44.39% 274.295 167 თარგი:ინფოდაფა/რიგი"," 17.90% 110.593 24 თარგი:Wikidata"," 15.39% 95.120 1 თარგი:URL"," 14.34% 88.613 1 თარგი:Str_right"," 13.48% 83.277 1 თარგი:Str_sub_long"," 11.77% 72.730 2 თარგი:Wikidata-coords"," 9.24% 57.102 1 თარგი:Wikidata/p18"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.120","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":3767084,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1267","timestamp":"20190409150056","ttl":2592000,"transientcontent":false););"@context":"https://schema.org","@type":"Article","name":"u10d0u10d1u10e3u10efu10d0","url":"https://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%AF%E1%83%90","sameAs":"http://www.wikidata.org/entity/Q3787","mainEntity":"http://www.wikidata.org/entity/Q3787","author":"@type":"Organization","name":"Contributors to Wikimedia projects","publisher":"@type":"Organization","name":"Wikimedia Foundation, Inc.","logo":"@type":"ImageObject","url":"https://www.wikimedia.org/static/images/wmf-hor-googpub.png","datePublished":"2008-07-22T13:10:22Z","image":"https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/d/d4/AbujaNationalMosque.jpg"(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgBackendResponseTime":141,"wgHostname":"mw1275"););