გაერთიანებული სამეფო სექციების სია სახელწოდება | ისტორია | გეოგრაფია და ბუნება | სახელმწიფო წყობა | ადმინისტრაციული დაყოფა | დემოგრაფია | ეკონომიკა | მემკვიდრეობა | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ51°30′ ჩ. გ. 0°07′ დ. გ. / 51.500° ჩ. გ. 0.117° დ. გ. / 51.500; -0.117გაერთიანებული სამეფობრიტანეთის მონარქიის ოფიციალური საიტიგაერთიანებული სამეფოს მთავრობის ოფიციალური საიტიNational AnthemList of declarations made with respect to treaty No. 1482011 Census: KS201UK Ethnic group, local authorities in the United Kingdom ONSPopulation Estimates for UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland, Mid-20132011 UK censusesUnited KingdomGini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)2014 Human Development Reportსაერთაშორისო სავალუტო ფონდირრრრრრ
ავსტრალია
ანტიგუა და ბარბუდა
ახალი ზელანდია
ბანგლადეში
ბარბადოსი
ბაჰამის კუნძულები
ბელიზი
ბოტსვანა
ბრუნეი
გაიანა
ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნებიგაერთიანებული სამეფოევროპის ქვეყნებიდიდი რვიანის ქვეყნებიინგლისურენოვანი ქვეყნებიკონსტიტუციური მონარქიებისამეფოებიევროკავშირის წევრი სახელმწიფოებიკუნძულოვანი სახელმწიფოებინატოს წევრი სახელმწიფოებიგაეროს წევრი სახელმწიფოებიბირთვული ქვეყნების სია
სახელმწიფოევროპაშიბრიტანეთის კუნძულებზეირლანდიაატლანტის ოკეანითჩრდილოეთის ზღვითლა-მანშის სრუტითაირლანდიის ზღვითსაფრანგეთსევროგვირაბითXV საუკუნის1707ინგლისისაშოტლანდიის1801ბრიტანეთიირლანდია1918ჩრდილოეთი ირლანდია1931ბრიტანეთის თანამეგობრობამეორე მსოფლიო ომისბრიტანეთის იმპერიისუელსის196119941993მაასტრიხტის შეთანხმებაევროპაშიბრიტანეთის კუნძულებზეირლანდიაXX საუკუნისმთიანიაევროკავშირისენერგეტიკული რესურსებითატლანტის ოკეანისბენ-ნევისიჩრდილო ატლანტიკურ ოკეანესაჩრდილოეთის ზღვასლა-მანშის სრუტითინგლისისშოტლანდიისუელსისაჩრდილოეთ ირლანდიისგერნსიჯერსიმენი2011ინგლისელებიშოტლანდიელებიირლანდიელებიუელსელებიჩრდილოეთ ირლანდიელებითანამეგობრობისქალაქშილიბერალიზმისსაბაზრო ეკონომიკისამთლიანი შიდა პროდუქტიგერმანიისასაფრანგეთისმანქანათმშენებლობისთვითმფრინავთმშენებლობალონდონისტრატფორდიეივონზეუინძიროედინბურგიაშშევროპისგერმანიიდანსაფრანგეთიდანირლანდიიდანნიდერლანდებიდანშექსპირირობერტ ბერნსიდილან თომასიშეიმან ჰინიThe Beatlesროლინგ სტოუნზის
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/150px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/200px-CEE_Spring_CEE.xcf.png 2x" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/300px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/400px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png 2x" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შექმენით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
გაერთიანებული სამეფო
Jump to navigation
Jump to search
დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland გაერთიანებული სამეფო | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
ჰიმნი: „God Save the Queen“[1] | ||||||
 გაერთიანებული სამეფოს მდებარეობა ევროპაში | ||||||
დედაქალაქი და უდიდესი ქალაქი | ლონდონი 51°30′ ჩ. გ. 0°07′ დ. გ. / 51.500° ჩ. გ. 0.117° დ. გ. / 51.500; -0.117 | |||||
| ოფიციალური ენა | ინგლისური | |||||
| აღიარებული რეგიონული ენები | შოტლანდიური, ოლსტერულ-შოტლანდიური, უელსური, კორნული, ირლანდიური, შოტლანდიურ-გელური[2] | |||||
ეთნიკური ჯგუფები (2011) |
| |||||
| ეთნოქორონიმი | ბრიტანელი, ბრიტონი | |||||
| მთავრობა | საპარლამენტო კონსტიტუციური მონარქია | |||||
| - | მონარქი | ელისაბედ II | ||||
| - | პრემიერ-მინისტრი | ტერეზა მეი | ||||
| საკანონმდებლო ორგანო | პარლამენტი | |||||
| - | ზედა პალატა | ლორდთა პალატა | ||||
| - | ქვედა პალატა | თემთა პალატა | ||||
| ფორმირება | ||||||
| - | უნიის აქტი 1707 | 1 მაისი, 1707 | ||||
| - | უნიის აქტი 1800 | 1 იანვარი, 1801 | ||||
| - | ანგლო-ირლანდიური ხელშეკრულება | 6 დეკემბერი, 1922 | ||||
| ფართობი | ||||||
| - | სულ | 243 610 კმ2 (მე-80) | ||||
| - | წყალი (%) | 1.34 | ||||
| მოსახლეობა | ||||||
| - | 2013 შეფასება | 64 100 000[4] (22-ე) | ||||
| - | 2011 აღწერა | 63 181 775[5] (22-ე) | ||||
| - | სიმჭიდროვე | 255,6 კაცი/კმ2 (51-ე) | ||||
მშპ (მუპ) | 2014 შეფასება | |||||
| - | სულ | $2.497 ტრილიონი[6] (მე-8) | ||||
| - | ერთ სულ მოსახლეზე | $38 711[6] (21-ე) | ||||
მშპ (ნომინალი) | 2014 შეფასება | |||||
| - | სულ | $2.828 trillion[6] ჯინის წელი = 2012 (მე-6) | ||||
| - | ერთ სულ მოსახლეზე | $43 830[6] (21-ე) | ||||
| ჯინი |  32.8[7]საშუალო · 33-ე | |||||
აგი (2013) |  0.892[8]ძალიან მაღალი · მე-14 | |||||
| ვალუტა | გირვანქა სტერლინგი ( GBP) | |||||
| სასაათო სარტყელი | UTC±00:00 (UTC) | |||||
| - | ზაფხული (DST) | UTC+01:00 (UTC+1) | ||||
| თარიღის ფორმატი | დდ/თთ/წწწწ | |||||
| მოძრაობა | მარცხენა | |||||
| სატელეფონო კოდი | +44 | |||||
| ინტერნეტ-დომენი | .uk | |||||
დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო (ან გაერთიანებული სამეფო, დიდი ბრიტანეთი) — სახელმწიფო დასავლეთ ევროპაში, ბრიტანეთის კუნძულებზე. მას ერთი სახმელეთო მეზობელი ჰყავს — ირლანდია. სახმელეთო საზღვრების გარდა, დიდი ბრიტანეთი გარშემორტყმულია ატლანტის ოკეანით, ჩრდილოეთის ზღვით, ლა-მანშის სრუტითა და ირლანდიის ზღვით. ქვეყანა საფრანგეთს უკავშირდება ევროგვირაბით.
სექციების სია
1 სახელწოდება
2 ისტორია
3 გეოგრაფია და ბუნება
4 სახელმწიფო წყობა
5 ადმინისტრაციული დაყოფა
6 დემოგრაფია
7 ეკონომიკა
7.1 ტურიზმი
8 მემკვიდრეობა
9 რესურსები ინტერნეტში
10 სქოლიო
სახელწოდება |
ოფიციალური: ქართულად — დიდი ბრიტანეთისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის გაერთიანებული სამეფო; ინგლისურად - UK; United Kingdom; United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland.
ეტიმოლოგია — დიდი ბრიტანეთი (Great Britain) კუნძულებს ჰქვია. სახელი ბრიტების ტომისაგან მომდინარეობს. ეთნონიმის მნიშვნელობაა „დახატული“, რაც კუნძულების უძველეს მცხოვრებთა სხეულის მოხატვის (ტატუირების) ტრადიციას უნდა უკავშირდებოდეს. ასევე შესაძლებელია სახელი აიხსნას კელტური ქალღმერთის — ბრიგიდის სახელის მიხედვით.
ქვეყნის კოდი — GB.
ისტორია |
მთავარი სტატია : ინგლისის ისტორია.
შოტლანდიის პარლამენტის შენობა
XV საუკუნის ბოლოს ძლიერი ცენტრალიზებული სახელმწიფო. 1707 წელს მიღებული იქნა აქტი ინგლისისა და შოტლანდიის კავშირის შესახებ, 1801 წელს გაერთიანდა ბრიტანეთი და ირლანდია. 1918 წელს ჩრდილოეთი ირლანდია ინკორპორირებულ იქნა გაერთიანებულ სამეფოში. 1931 წელს — შეიქმნა ბრიტანეთის თანამეგობრობა, რომელიც 54 ქვეყანას (ყოფილ დომინიონებსა და კოლონიებს) აერთიანებს. მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ დაიწყო ბრიტანეთის იმპერიის დაშლა. უკანასკნელ წლებში შოტლანდიისა და უელსის მოსახლეობა აქტიურად ითხოვდა საკუთარი პარლამენტების შექმნას. ჩრდილოეთ ირლანდიის მოსახლეობის კათოლიკური ნაწილი კი მოითხოვს შეერთებას ირლანდიის რესპუბლიკასთან. ამან გამოიწვია სამეფოს ამ ნაწილში სამოქალაქო ომის დაწყება 1961 წელს. 1994 წელს მიღწეულ იქნა შეთანხმება ცეცხლის შეწყვეტის შესახებ, თუმცა პრობლემის საბოლოო მოწესრიგებამდე ალბათ ჯერ კიდევ შორია. 1993 წელს რატიფიცირებულ იქნა მაასტრიხტის შეთანხმება. უკანასკნელ წლებში ბრიტანეთის სახელმწიფო მოწყობაში სერიოზული ცვლილებები განხორციელდა, კერძოდ, ედინბურგსა და კარდიფში — შეიქმნა შოტლანდიისა და უელსის ასამბლეები.
გეოგრაფია და ბუნება |
მთავარი სტატია : გაერთიანებული სამეფოს გეოგრაფია.
გაერთიანებული სამეფოს ქვეყნები
გაერთიანებული სამეფო მდებარეობს დასავლეთ ევროპაში, ბრიტანეთის კუნძულებზე. მას ერთი სახმელეთო მეზობელი ჰყავს - ირლანდია. XX საუკუნის მეორე ნახევარში მნიშვნელოვანი ცვლილებები განიცადა ქვეყნის გეოპოლიტიკურმა მდებარეობამ. რელიეფი ჩრდილოეთით და დასავლეთით მთიანია. ევროკავშირის მასშტაბით სამეფო ენერგეტიკული რესურსებით უმდიდრესი ქვეყანაა. გამოირჩევა წყალუხვი ჰიდროგრაფიული ქსელი, კლიმატი ძირითადად ყალიბდება ატლანტის ოკეანის გავლენით. დასავლეთი რაიონები ტენიანობით გამოირჩევა. უდიდესი ყურადღება ექცევა ბუნების დაცვას. მოქმედებს 15 ეროვნული პარკი. ბენ-ნევისი 1343 მ. სიმაღლით სამეფოს უმაღლესი მწვერვალია.
გაერთიანებული სამეფოს ფართობი დაახლ. 245 000 კვ. კმ-ია. იგი მდებარეობს ჩრდილო ატლანტიკურ ოკეანესა და ჩრდილოეთის ზღვას შორის და გამოყოფილია საფრანგეთისაგან ლა-მანშის სრუტით.
ფართობი — 244 013 კვ. კმ. საზღვრები: მთლიანი — 8257 კმ; ინგლისი და უელსი — 3880 კმ; შოტლანდია — 4023 კმ; ჩრდილოეთი ირლანდია — 354 კმ. გეოგრაფიული რაიონები — შოტლანდიისა და ანტრიმის მაღლობები, ტბათა რაიონი, ლეინისა და გოუერის ნახევარკუნძულები.
ბუნება: მთათა სისტემები — ბრეკონ-ბიკონსი, კამბრიის მთები, გრამპიანი, პენინები. უმაღლესი მწვერვალი — ბენ-ნევისი 1344 მ; მთ. მდინარეები (კმ) — ბანი, დიი, ერნი, სევერნი, თემზა 338; უდ. ტბა (კვ.კმ) — ლოხ-ნესი 396; მთავარი კუნძულები (კვ. კმ) — დიდი ბრიტანეთი 229 885, ირლანდია 14 120 (სულ 84 420), ჰებრიდის კუნძულები 7283, შეტლანდის კუნძულები 1433, ორკნის კუნძულები 976; კლიმატი — ოკეანური, ზომიერი.
ბუნებრივი რესურსები — ქვანახშირი, ნავთობი, ბუნებრივი აირი, კალა, კირქვა, რკინის მადანი, მარილი, თიხა, ცარცი, თაბაშირი, ტყვია, სასოფლო-სამეურნეო მიწები.
სახელმწიფო წყობა |
მთავარი სტატია : გაერთიანებული სამეფოს პოლიტიკური მოწყობა.
ვესტმინსტერის სასახლე გაერთიანებული სამეფოს პარლამენტის შენობა
სიმბოლოები: ჰიმნი — God Save the King (Queen); სამეფო დევიზი - Dieu et mon droit.
პოლიტიკური სისტემა — უნიტარული სახელმწიფო, საპარლამენტო მონარქია.
სახელმწიფოს მეთაური — ბრიტანეთში მეფობენ უინძორთა დინასტიის წარმომადგენლები. მე-20 საუკუნის მონარქები: ედუარდ VII (1901-10), ჯორჯ V (1910-36), ედუარდ VIII (1936), ჯორჯ V (1936-52), დედოფალი ელისაბედ II (ELIZABETH II, რიგით მე-40 ბრიტანელი მონარქი, ტახტზეა1952 წლიდან).
მთავრობის მეთაური — პრემიერ-მინისტრი ტერეზა მეი (2016).
საკანონმდებლო ორგანო — ორპალატიანი პარლამენტი: ლორდთა პალატა (738 წევრი) და თემთა პალატა (646 წევრი).
პარტიები — კონსერვატიული პარტია (ლიდერი ტერეზა მეი, დაარს. მე-17 საუკუნის ბოლოს), ლეიბორისტული პარტია, ლიდერი ჯერემი კორბინი, დაარს. 1890, ლიბერალ-დემოკრატიული პარტია (ლიდერი ტიმ ფერონი). მთავრობას ხელმძღვანელობს პრემიერ-მინისტრი, 2016 წლიდან, ტერეზა მეი.
ადმინისტრაციული დაყოფა |
მთავარი სტატია : ბრიტანეთის ზღვისიქითა ტერიტორიები.
გაერთიანებული სამეფოს ადმინისტრაციული ერთეულები
გაერთიანებული სამეფო არის ინგლისის, შოტლანდიის, უელსისა და ჩრდილოეთ ირლანდიის პოლიტიკური გაერთიანება. სამეფო გვირგვინის ქვეშ მყოფი ტერიტორიებია: გერნსი, ჯერსი და მენი, რომელთაც განსაკუთრებული სტატუსი აქვთ.
სამფლობელოები. დიდ ბრიტანეთს ეკუთვნის აგრეთვე რამდენიმე მცირე სამფლობელო: ანგილია; ბერმუდის კუნძულები; ბრიტანეთის ვირჯინის კუნძულები; კაიმანის კუნძულები; ფოლკლენდის კუნძულები; გიბრალტარი; მონსერატი; პიტკერნის კუნძულები; წმინდა ელენე, ამაღლება და ტრისტანი-და-კუნია; სამხრეთი გეორგია და სამხრეთ სენდვიჩის კუნძულები; ბრიტანეთის ინდოეთის ოკეანის ტერიტორია; ტერქსისა და კაიკოსის კუნძულები.
დემოგრაფია |
მთავარი სტატია : გაერთიანებლი სამეფოს დემოგრაფია.63 181 775 მოსახლეობით (2011 წლის აღწერით), სამეფო მესამე ქვეყანაა ევროკავშირში. ძირითადი მკვიდრნი არიან ინგლისელები (81,5 %), შოტლანდიელები (9,6 %), ირლანდიელები (2,4 %), უელსელები (1,9 %) და ჩრდილოეთ ირლანდიელები (1,8 %). აქ ცხოვრობს ასევე 4 მლნ-ზე მეტი უცხოელი, რომლებიც ძირითადად ჩავიდნენ თანამეგობრობის ქვეყნებიდან. გაერთიანებული სამეფო ურბანიზაციის სამაგალითო ქვეყანაა. მოსახლეობის 91 % ცხოვრობს ქალაქში. მრავალფეროვანია მოსახლეობის რელიგიური შემადგენლობა.
ენები — ინგლისური, უელსური (უელსის მოსახლეობის 25 %), შოტლანდიური (დაახ. 60 000 შოტლანდიაში).
რელიგია — ანგლიკანიზმი, კათოლიციზმი, პრესვიტერიანიზმი.
ქალაქები (ათ.) — ლონდონი (7.418, აგლომ. — 11.219), გლაზგო (1.099, აგლომ. — 1.361), ბირმინგემი (972, აგლომ. — 3.193), მანჩესტერი (390), ლივერპული (462), ედინბურგი (460, აგლომ. — 664), შეფილდი (418, აგლომ. — 1.102), ლიდსი (417, აგლომ. — 1.493), ბრისტოლი (406, აგლომ. — 614).
ეკონომიკა |
მთავარი სტატია : გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკა.
ლონდონი არის ევროპის უდიდესი, ხოლო მსოფლიოს ერთ-ერთი ფინანსური ცენტრი ნიუ-იორკსა და ჰონგ კონგთან ერთად.
გაერთიანებული სამეფოს ეკონომიკა ეფუძნება ლიბერალიზმის, საბაზრო ეკონომიკისა და დაბალი გადასახადების პრინციპებს. ის ითვლება წინაპრად ე. წ. ანგლოსაქსური კაპიტალიზმისა. მიუხედავად იმისა, რომ ბრიტანეთის მოსახლეობა მსოფლიოს მოსახლეობის 1 %-ს შეადგენს, გაერთიანებული სამეფო მეოთხე ადგილზეა მსოფლიოში ვაჭრობის მხრივ, ხოლო მისი მთლიანი შიდა პროდუქტი მსოფლიოში სიდიდით მეექვსე, ხოლო ევროპაში მესამეა გერმანიისა და საფრანგეთის შემდეგ.[9]
ეკონომიკის უდიდესი დარგია მომსახურების სფერო, რაშიც განსაკუთრებულ როლს ასრულებს საბანკო-საფინანსო ბიზნესი და ტურიზმი. ენერგეტიკული შესაძლებლობებით უძლიერესია ევროკავშირში. ქვეყანა მანქანათმშენებლობის სამშობლოა. სამრეწველო საწარმოები აღჭურვილია ულტრათანამედროვე ტექნიკით. შრობის ნაყოფიერება[10] ერთ-ერთი უმაღლესია მსოფლიოში. გამოირჩევა ქიმიური, ფარმაცევტული და ბიოტექნიკური ინდუსტრია. მნიშვნელოვანია ასევე ელექტრონიკა და თვითმფრინავთმშენებლობა. აგრობიზნესი ერთი-ერთი ყველაზე მაღალპროდუქტიულია მსოფლიოში.
ე.ე.პ. სტრუქტურა (%) — სოფლის მეურნეობა — 2, მრეწველობა — 26, მომსახურება — 72;
ვალუტა — გირვანქა სტერლინგი.
უდიდესი კომპანიები — როიალ დატჩ-შელი, ბრიტიშ პეტროლეუმი, იუნილევერი.
უდიდესი ბანკები — ეიჩ-ეს-ბი-სი ჰოლდინგზი, ბარკლეიზ ბანკი, ნეშენალ უესტმინსტერ ბანკი, ჰალიფაქსი, ლოიდს გრუფი.
ტურიზმი |
მთავარი სტატია : გაერთიანებული სამეფოს ტურიზმი.მრავალფეროვანი ლანდშაფტი, ისტორიულ-არქიტექტურული ძეგლები და ულტრათანამედროვე საკომუნიკაცია საშუალებების გამო, ბრიტანეთი სმფოლიოს ერთ-ერთი უმსხვილესი ტურისტულია რეგიონია. ყოველწლიურად აქ 28-30 მილიონი ტურისტი ჩამოდის. უდიდესი ტურისტული ცენტრებია: ლონდონი, სტრატფორდი მდ, ეივონზე, უინძირო, ედინბურგი და ა. შ.
ტურისტების უდიდესი ნაწილი ჩამოდის აშშ-დან და ევროპის ქვეყნებიდან, განსაკუთრებით კი გერმანიიდან, საფრანგეთიდან, ირლანდიიდან და ნიდერლანდებიდან. ბოლო წლებში ტურისტული ინდუსტრია ქვეყნის ეკონომიკის ერთ-ერთი უმსხვილესი დარგი გახდა.
მემკვიდრეობა |
ბაკინგემის სასახლე გაერთიანებული სამეფოს მონარქის ოფიციალური რეზიდენცია
ბრიტანეთის კულტურული მრავალფეროვნება განპირობებულია როგორც რეგიონალური თავისებურებებით, ასევე ბრიტანეთის იმპერიის მემკვიდრეობით. ბრიტანული ლიტერატურის სახეებია ინგლისელი შექსპირი, შოტლანდიელი რობერტ ბერნსი, უელსელი დილან თომასი, ჩრდილოეთირლანდიელი შეიმან ჰინი. 60-იანი წლებიდან დაწყებული, The Beatles-ისა და როლინგ სტოუნზის პოპულარობის გამო, ბრიტანეთი ახალგაზრდული კულტურის ავანგარდშია. ღირსშესანიშნაობანი:
ლონდონი — ბრიტანეთის მუზეუმი, თაუერის კოშკი, სამეფო ძვირფასეულობა, ვესტმინსტერის სააბატო (ბრიტანელი მონარქების კორონაციის ადგილი), პარლამენტის შენობა, ბიგ-ბენის კოშკი, ბაკინგემის სასახლე, მადამ ტუსოს ცვილის ფიგურების მუზეუმი, ჰაიდ-პარკი;- დარემის ციხე და ტაძარი, მეგალითური კომპლექსი სტოუნჰენჯი (ძვ. წ. 1500), კენტერბერიის საკათედრო ტაძარი, ძველი და ახალი ედინბურგი, გვინედის ციხე-სიმაგრე და ქალაქის კედლები; შექსპირის სახლ-მუზეუმი სტრატფორდში, ოქსფორდისა და კემბრიჯის უნივერსიტეტები;
- ანგლოსაქსური ეპოსი — ბეოვულფი (X ს.).
რესურსები ინტერნეტში |
პორტალი „გაერთიანებული სამეფო“ | |
გაერთიანებული სამეფო ვიკისაწყობში |
- ბრიტანეთის მონარქიის ოფიციალური საიტი
- გაერთიანებული სამეფოს მთავრობის ოფიციალური საიტი
სქოლიო |
↑ National Anthem, British Monarchy official website. Retrieved 16 November 2013.
↑ List of declarations made with respect to treaty No. 148. ევროპის საბჭო. წაკითხვის თარიღი: 12 December 2013.
↑ 2011 Census: KS201UK Ethnic group, local authorities in the United Kingdom ONS, Retrieved 21 October 2013
↑ Population Estimates for UK, England and Wales, Scotland and Northern Ireland, Mid-2013. Office for National Statistics. წაკითხვის თარიღი: 26 June 2014.
↑ 2011 UK censuses. Office for National Statistics. წაკითხვის თარიღი: 17 December 2012.- ↑ 6.06.16.26.3United Kingdom. International Monetary Fund. წაკითხვის თარიღი: 30 May 2014.
↑ Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC). Eurostat Data Explorer. წაკითხვის თარიღი: 13 August 2013.
↑ 2014 Human Development Report გვ. 22–25 (14 March 2013). წაკითხვის თარიღი: 27 July 2014.
↑ საერთაშორისო სავალუტო ფონდი
↑ დროის ერთეულში წარმოებული პროდუქციის რაოდენობა
| |||||||
ინგლისი • 
უელსი • 
შოტლანდია • 
ჩრდილოეთი ირლანდია
| |||||
კანადა 
საფრანგეთი 
გერმანია 
იტალია 
იაპონია 
რუსეთი 
გაერთიანებული სამეფო 
აშშ
| |||||||||||
ავსტრია
ბელგია
ბულგარეთი
დანია3
ესპანეთი3
ესტონეთი
ირლანდია
კვიპროსი1
ლატვია
ლიტვა
ლუქსემბურგი
მალტა
ნიდერლანდები3
პოლონეთი
პორტუგალია
რუმინეთი
საბერძნეთი
სლოვაკეთი
სლოვენია
უნგრეთი
ფინეთი
შვედეთი
ჩეხეთი
ხორვატია
აზერბაიჯანი2
ალბანეთი
ანდორა
ბელარუსი
ბოსნია და ჰერცეგოვინა
ვატიკანი
თურქეთი2
ისლანდია
ლიხტენშტაინი
მოლდოვა
მონაკო
მონტენეგრო
ნორვეგია3
სან-მარინო
საქართველო2
სერბეთი
სომხეთი1
უკრაინა
ყაზახეთი2
შვეიცარია
ჩრდილოეთი მაკედონია
| |||||
ევროპის კავშირის წევრი ქვეყნები
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||
განა
გრენადა
დომინიკა
ვანუატუ
ზამბია
იამაიკა
ინდოეთი
კამერუნი
კენია
კირიბატი
ლესოთო
მავრიკი
მალავი
მალაიზია
მოზამბიკი
ნამიბია
ნაურუ
ნიგერია
პაკისტანი
პაპუა-ახალი გვინეა
სამოა
რუანდა
სამხრეთ აფრიკის რესპუბლიკა
სეიშელის კუნძულები
სენტ-ვინსენტი და გრენადინები
სენტ-კიტსი და ნევისი
სენტ-ლუსია
სვაზილენდი
სიერა-ლეონე
სინგაპური
სოლომონის კუნძულები
ტანზანია
ტონგა
ტრინიდადი და ტობაგო
ტუვალუ
უგანდა
ფიჯი
შრი-ლანკა(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- ერთა თანამეგობრობის წევრი ქვეყნები
- გაერთიანებული სამეფო
- ევროპის ქვეყნები
- დიდი რვიანის ქვეყნები
- ინგლისურენოვანი ქვეყნები
- კონსტიტუციური მონარქიები
- სამეფოები
- ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოები
- კუნძულოვანი სახელმწიფოები
- ნატოს წევრი სახელმწიფოები
- გაეროს წევრი სახელმწიფოები
- ბირთვული ქვეყნების სია
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"1.284","walltime":"2.334","ppvisitednodes":"value":13298,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":380770,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":197527,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":14,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":11,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":5353,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 1530.348 1 -total"," 81.62% 1249.046 7 თარგი:ნავდაფა"," 24.48% 374.680 56 თარგი:დროშა"," 22.68% 347.141 1 თარგი:ევროპის_კავშირის_წევრები"," 21.99% 336.552 26 თარგი:Country"," 21.57% 330.121 26 თარგი:Country_flagcountry"," 21.53% 329.443 1 თარგი:ევროპის_ქვეყნები"," 16.32% 249.709 1 თარგი:ერთა_თანამეგობრობა"," 16.18% 247.571 58 თარგი:Flag"," 11.36% 173.782 1 თარგი:დ8"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.007","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":787637,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1238","timestamp":"20190406213249","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":189,"wgHostname":"mw1244"););
