რუმინეთი სექციების სია სახელწოდება | ისტორია | გეოგრაფია | სახელმწიფო | დემოგრაფია | ეკონომიკა | მემკვიდრეობა | რესურსები ინტერნეტში | სქოლიო | სანავიგაციო მენიუ44°25′ ჩ. გ. 26°06′ ა. გ. / 44.417° ჩ. გ. 26.100° ა. გ. / 44.417; 26.100Romania entry at The World FactbookRomania information from the United States Department of Stateრუმინეთის ატლასი ვიკიმედიისგანრუმინეთის მინისტრთა კაბინეტირუმინეთის მთავრობარუმინეთის პრეზიდენტირუმინეთის პარლამენტირუმინეთის კონსტიტუციაConstitution of RomaniaRomanian 2011 census (final results)GDP, PPP (current international $) | Data | TableGDP per capita, PPP (current international $) | Data | TableGDP (current international $) | Data | TableGDP per capita (current international $) | Data | TableGini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC)2014 Human Development Report Summary2011 Regions PopulationPopulation at 20 October 2011რრრ
რუმინეთიევროპის ქვეყნებიევროკავშირის წევრი სახელმწიფოებინატოს წევრი სახელმწიფოებიგაეროს წევრი სახელმწიფოები
რუმ.ქვეყანასამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპაშიშავ ზღვასუნგრეთისერბეთიუკრაინამოლდოვეთიბულგარეთიევროპის კავშირისსიდიდით VIII ქვეყანადედაქალაქიქალაქიბუქარესტისსრ კავშირის1989199019922003ნატოსაგანევროკავშირში2007ბალკანეთის ნახევარკუნძულისუნგრეთიუკრაინამოლდოვაბულგარეთისერბეთიმსყიდველობითი უნარის პარიტეტისსაერთაშორისო სავალუტო ფონდისბიერტანისსიგიშოარის ისტორიული ცენტრიმარამურეშის ხის ეკლესიებიაზერბაიჯანიალბანეთიბულგარეთითურქეთიმოლდოვარუმინეთირუსეთისაბერძნეთისაქართველოსერბეთისომხეთიუკრაინა
(function()var node=document.getElementById("mw-dismissablenotice-anonplace");if(node)node.outerHTML="u003Cdiv class="mw-dismissable-notice"u003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-close"u003E[u003Ca tabindex="0" role="button"u003Eდამალვაu003C/au003E]u003C/divu003Eu003Cdiv class="mw-dismissable-notice-body"u003Eu003Cdiv id="localNotice" lang="ka" dir="ltr"u003Eu003Cdiv class="layout plainlinks" align="center"u003Eდაუკავშირდით ქართულ ვიკიპედიას u003Ca href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia" rel="nofollow"u003Eu003Cimg alt="Facebook icon.svg" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/14px-Facebook_icon.svg.png" decoding="async" width="14" height="14" srcset="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/21px-Facebook_icon.svg.png 1.5x, //upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/1/1b/Facebook_icon.svg/28px-Facebook_icon.svg.png 2x" data-file-width="256" data-file-height="256" /u003Eu003C/au003E u003Cbu003Eu003Ca rel="nofollow" class="external text" href="https://www.facebook.com/georgianwikipedia"u003EFacebooku003C/au003Eu003C/bu003E-ის ოფიციალურ გვერდზე!nu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid blue; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eu003Cimg alt="CEE Spring CEE.xcf" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/c/c3/CEE_Spring_CEE.xcf/100px-CEE_Spring_CEE.xcf.png" decoding="async" width="100" height="65" data-file-width="548" data-file-height="356" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019"u003Eვიკიგაზაფხული 2019u003C/au003E დაიწყო! ჩაერთეთ ვიკიმარათონში და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Eu003Cbr /u003E(კონკურსში მონაწილეობამდე გაეცანით მის u003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:Wikimedia_CEE_Spring_2019/%E1%83%AC%E1%83%94%E1%83%A1%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98" title="ვიკიპედია:Wikimedia CEE Spring 2019/წესები"u003Eu003Cbu003Eწესებსu003C/bu003Eu003C/au003E)nu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003Cpu003Eu003Cbr /u003Enu003C/pu003Enu003Ctable class="messagebox standard-talk" style="font-size:100%; text-align:center; border:3px solid red; background-color:white;"u003Enu003Ctbodyu003Eu003Ctru003Enu003Ctdu003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eu003Cimg alt="UG-GE Wikipedia contest CBP.png" src="//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/eb/UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png/200px-UG-GE_Wikipedia_contest_CBP.png" decoding="async" width="200" height="81" data-file-width="1270" data-file-height="512" /u003Eu003C/au003Enu003C/tdu003Enu003Ctd width="100%"u003Eu003Cbigu003Eu003Cbigu003E u003Cbu003E1 აპრილიდან - 31 მაისის ჩათვლით ჩაერთეთ u003Cbr /u003Eu003Ca href="/wiki/%E1%83%95%E1%83%98%E1%83%99%E1%83%98%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%93%E1%83%98%E1%83%90:%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%91%E1%83%A3%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98%E1%83%A1%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%A2%E1%83%A7%E1%83%95%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%9D_%E1%83%9B%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%9C%E1%83%98%E1%83%94%E1%83%A0%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%90%E1%83%97%E1%83%90_%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9C%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%A1%E1%83%98_2019" title="ვიკიპედია:საბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსი 2019"u003Eსაბუნებისმეტყველო მეცნიერებათა კონკურსშიu003C/au003E!u003Cbr /u003E შემქნით სტატიები და მოიგეთ პრიზებიu003C/bu003Eu003C/bigu003Eu003C/bigu003Enu003C/tdu003Eu003C/tru003Eu003C/tbodyu003Eu003C/tableu003Enu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003Eu003C/divu003E";());
რუმინეთი
Jump to navigation
Jump to search
România რუმინეთი | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||
ჰიმნი: Deșteaptă-te, române! | ||||||
რუმინეთის მდებარეობა ევროპაში | ||||||
დედაქალაქი და უდიდესი ქალაქი | ბუქარესტი 44°25′ ჩ. გ. 26°06′ ა. გ. / 44.417° ჩ. გ. 26.100° ა. გ. / 44.417; 26.100 | |||||
ოფიციალური ენა | რუმინული[1] | |||||
ეთნიკური ჯგუფები (2011[2]) |
| |||||
ეთნოქორონიმი | რუმინელი | |||||
მთავრობა | უნიტარული ნახევრად საპრეზიდენტო რესპუბლიკა | |||||
- | პრეზიდენტი | კლაუს იოჰანისი | ||||
- | პრემიერ-მინისტრი | ვიორიკა დენჩილე | ||||
- | სენატის პრეზიდენტი | კელინ პოპესკუ-ტერიჩანუ | ||||
- | დეპუტატთა პალატის პრეზიდენტი | ვალერიუ ზგონეა | ||||
საკანონმდებლო ორგანო | პარლამენტი | |||||
- | ზედა პალატა | სენატი | ||||
- | ქვედა პალატა | დეპუტატთა პალატა | ||||
ფორმირება | ||||||
- | გაერთიანებული სამთავრო [ა] | 24 იანვარი, 1859 | ||||
- | დამოუკიდებლობა ოსმალეთის იმპერიისგან | 1877/1878 [ბ] | ||||
- | რუმინეთის სამეფო | 14 მარტი, 1881 | ||||
- | დიდი კავშირი [გ] | 1 დეკემბერი, 1918 | ||||
- | რუმინეთის სახალხო რესპუბლიკის გამოცხადება | 30 დეკემბერი, 1947 | ||||
- | რუმინეთის რევოლუცია | 16–27 დეკემბერი, 1989 | ||||
- | ამჟამინდელი რესპუბლიკა | 21 ნოემბერი, 1991 | ||||
- | ევროკავშირში გაწევრიანება | 1 იანვარი, 2007 | ||||
ფართობი | ||||||
- | სულ | 238 391 კმ2 (83-ე) | ||||
- | წყალი (%) | 3 | ||||
მოსახლეობა | ||||||
- | 2011 აღწერა | 20 121 641[2] (58-ე) | ||||
- | სიმჭიდროვე | 84,4 კაცი/კმ2 (118-ე) | ||||
მშპ (მუპ) | 2013 შეფასება | |||||
- | სულ | $285.131 მილიარდი[3] | ||||
- | ერთ სულ მოსახლეზე | $13 395[4] | ||||
მშპ (ნომინალი) | 2013 შეფასება | |||||
- | სულ | $189.659 მილიარდი[5] | ||||
- | ერთ სულ მოსახლეზე | $8 910[6] | ||||
ჯინი (2011) | 33.2[7] საშუალო | |||||
აგი (2013) | 0.785[8] მაღალი · 54-ე | |||||
ვალუტა | რუმინული ლეი ( RON ) | |||||
სასაათო სარტყელი | UTC+02:00 (UTC+2) | |||||
- | ზაფხული (DST) | UTC+03:00 (UTC+3) | ||||
მოძრაობა | მარჯვენა | |||||
სატელეფონო კოდი | +40 | |||||
ISO 3166 კოდი | RO | |||||
ინტერნეტ-დომენი | .ro [დ] | |||||
ა. | ^ ალექსანდრუ იოან კუზას ორმაგი არჩევნები მოლდოვასა და ვლახეთში (შესაბამისად, 1859 წლის 5 და 24 იანვარს). | |||||
ბ. | ^ დამოუკიდებლობა გამოაცხადა 1877 წლის 9 მაისს, საერთაშორისო აღიარება მოიპოვა 1878 წელს. | |||||
გ. | ^ 1918 წლის ბესარაბიის, ბუკოვინისა და ტრანსილვანიის რუმინეთთან შეერთება. | |||||
დ. | ^ ევროკავშირის სხვა წევრ სახელმწიფოებთან ერთად, აგრეთვე გამოიყენება დომენი .eu. |
რუმინეთი (რუმ. România) — ქვეყანა სამხრეთ-აღმოსავლეთ ევროპაში, რომელიც ესაზღვრება შავ ზღვას. რუმინეთის მოსაზღვრე ქვეყნებია: დასავლეთიდან უნგრეთი და სერბეთი, აღმოსავლეთიდან უკრაინა და მოლდოვეთი, ხოლო სამხრეთით ბულგარეთი. მისი ფართობია 238 391 კმ², რუმინეთი არის ევროპის კავშირის სიდიდით VIII ქვეყანა, ხოლო 20 121 641 მოსახლით მეშვიდე. მისი დედაქალაქი და ასევე უდიდესი ქალაქი არის ბუქარესტი, რომელიც არის ევრო კავშირის სიდიდით მეექვსე ქალაქი.
სექციების სია
1 სახელწოდება
2 ისტორია
3 გეოგრაფია
4 სახელმწიფო
5 დემოგრაფია
6 ეკონომიკა
7 მემკვიდრეობა
8 რესურსები ინტერნეტში
9 სქოლიო
სახელწოდება |
ოფიციალური: რუმინეთი (ადრე რუმინეთის რესპუბლიკა ერქვა).
ეროვნული: Romania, ადრე Republica Romania.
ეტიმოლოგია: სახელი წარმოსდგება რომისაგან, რომის იმპერიისაგან.
ისტორია |
1940-იანი წლებიდან რუმინეთს კომუნისტური ხელისუფლება მართავდა. 1960-იან წლებში დაიწყო მოძრაობა სსრ კავშირის გავლენის სფეროდან გამოსვლისათვის. 1989 წლის სახალხო აჯანყების შედეგად ნიკოლაე ჩაუშესკუს კომუნისტური ხელისუფლება დამხობილ იქნა. 1990 და 1992 წელს ჩატარდა პირველი დემოკრატიული არჩევნები, მაგრამ ხელისუფლებაში ისევ ყოფილი კომუნისტები დარჩნენ. 2003 ოქტომბერში რუმინეთის მოსახლეობამ რეფერენდუმზე მხარი დაუჭირა ქვეყნის კონსტიტუციის ევროპულ სტანდარტებთან შესაბამისობაში მოყვანას, რაც უპირველეს ყოვლისა ეროვნულ უმცირესობათა (უნგრელები, ბოშები) უფლებების დაცვას ეხება. რუმინეთმა 2002 წელს პრაღის სამიტზე მიიღო მიწვევა ნატოსაგან, ხოლო ეკონომიკური რეფორმების წარმატების შემთხვევაში შესაძლებელია მისი ევროკავშირში გაწევრიანება 2007 წლისათვის.
გეოგრაფია |
ქვეყანა მდებარეობს ბალკანეთის ნახევარკუნძულის ჩრდილოეთ ნაწილში. მისი მოსაზღვრე სახელმწიფოებია: უნგრეთი, უკრაინა, მოლდოვა, ბულგარეთი, სერბეთი. ფართობი - 238 319 კვ. კმ.
სახელმწიფო |
სახელმწიფო სისტემა: განვითარებადი დემოკრატია.
სახელმწიფოს მეთაური: პრეზიდენტი კლაუს იოჰანისი.
მთავრობის მეთაური: პრემიერ-მინისტრი დაჩიან ჩოლოში.
საკანონმდებლო ორგანო: ორპალატიანი პარლამენტი (140+345 წევრი).
ადმინისტრაციული დაყოფა: 41 ოლქი (judet) და 1 მუნიციპალიტეტი (municipiu).
დემოგრაფია |
რუმინეთის განვითარების რეგიონები | ფართი (კმ²) | მოსახლეობა (2011)[9] | რეგიონების ყველაზე ხალხმრავალი ცენტრები[10] |
---|---|---|---|
ჩრდილო-დასავლეთი | 34 159 | 2 600 132 | კლუჟ-ნაპოკა (411 379) |
ცენტრი | 34 082 | 2 360 805 | ბრაშოვი (369 896) |
ჩრდილო-აღმოსავლეთი | 36 850 | 3 302 217 | იასი (382 484) |
სამხრეთ-აღმოსავლეთი | 35 762 | 2 545 923 | კონსტანცა (425 916) |
სამხრეთი | 34 489 | 3 136 446 | პლოეშტი (276 279) |
ბუქარესტ-ილფოვი | 1 811 | 2 272 163 | ბუქარესტი (2 272 163) |
სამხრეთ-დასავლეთი | 29 212 | 2 075 642 | კრაიოვა (285 098) |
დასავლეთი | 32 028 | 1 828 313 | ტიმიშოარა (384 809) |
მოსახლეობა - 20 121 641 ათასი (2011), მათ შორის რუმინელები 88,9 %, უნგრელები 6,5 %, ბოშები 3,3 %, სხვა 1,3 %.[2]
სახელმწიფო ენა: რუმინული. გავრცელებული ენები: უნგრული, გერმანული.
რელიგია - ქრისტიანობა.
დედაქალაქი - ბუქარესტი (1.906 ათასი).
ქალაქები - ბრაშოვი (282), კონსტანცა (309), ტიმიშოარა (316), იასი (320), კლუჟ-ნაპოკა (316), კრაიოვა (301), გალაცი (297).
ეკონომიკა |
რესურსები - ნავთობი (მცირე მარაგი), საშენი ხე-ტყე, ბუნებრივი აირი, ქვანახშირი, რკინის მადანი, მარილი, სასოფლო-სამეურნეო მიწები, ჰიდროენერგია.
ექსპორტი - ნავთობპროდუქტები, ცემენტი, ქიმიური წარმოების მოწყობილობანი.
ეროვნული შემოსავალი ერთ სულზე - 16 518 $.
ვალუტა - რუმინული ლეი (RON).
ცხრილში მოცემულია რუმინეთის მთლიანი შიდა პროდუქტისა და მსყიდველობითი უნარის პარიტეტის ცვლილება 2007-2014 წლებში, დათვლილია საერთაშორისო სავალუტო ფონდის მიერ 2013 წლის ოქტომბრის მონაცემებით:[11]
წელი | მშპ მილიარდი აშშ დოლარი | მშპ-ს პროცენტული ცვლილება |
---|---|---|
2007 | 246 750 | 6.317 |
2008 | 270 056 | 7.349 |
2009 | 254 240 | 6.576 |
2010 | 254 361 | 1.149 |
2011 | 264 953 | 2.158 |
2012 | 271 441 | 0.689 |
2013 (est.) | 280 658 | 1.997 |
2014 (est.) | 291 401 | 2.156 |
მემკვიდრეობა |
ბიერტანის ციხე-სიმაგრე, მოლდავეთისა და ბუკოვინის ეკლესიები, დუნაის დელტა, ჰორეზუს მონასტერი, სიგიშოარის ისტორიული ცენტრი, ტრანსილვანიის სოფლები ფორტიფიცირებული ეკლესიებით, მარამურეშის ხის ეკლესიები.
რესურსები ინტერნეტში |
- Romania entry at The World Factbook
- Romania information from the United States Department of State
- რუმინეთის ატლასი ვიკიმედიისგან
- რუმინეთის მინისტრთა კაბინეტი
- რუმინეთის მთავრობა
- რუმინეთის პრეზიდენტი
- რუმინეთის პარლამენტი
- რუმინეთის კონსტიტუცია
სქოლიო |
↑ Constitution of Romania. Cdep.ro. წაკითხვის თარიღი: 2 October 2013.- ↑ 2.02.12.2Romanian 2011 census (final results). INSSE. წაკითხვის თარიღი: 28 August 2012. (რუმინული)
↑ GDP, PPP (current international $) | Data | Table. International Monetary Fund. წაკითხვის თარიღი: 13 June 2014.
↑ GDP per capita, PPP (current international $) | Data | Table. International Monetary Fund. წაკითხვის თარიღი: 13 June 2014.
↑ GDP (current international $) | Data | Table. International Monetary Fund. წაკითხვის თარიღი: 13 June 2014.
↑ GDP per capita (current international $) | Data | Table. International Monetary Fund. წაკითხვის თარიღი: 13 June 2014.
↑ Gini coefficient of equivalised disposable income (source: SILC). Eurostat Data Explorer. წაკითხვის თარიღი: 13 August 2013.
↑ 2014 Human Development Report Summary გვ. 21–25. United Nations Development Programme (2014). წაკითხვის თარიღი: 27 July 2014.
↑ 2011 Regions Population. სტატისტიკის ეროვნული ინსტიტუტი (რუმინეთი) (4 July 2013). წაკითხვის თარიღი: 9 July 2013.
↑ Population at 20 October 2011 Romanian. სტატისტიკის ეროვნული ინსტიტუტი (რუმინეთი) (5 July 2013). წაკითხვის თარიღი: 5 July 2013.
↑ [1], საერთაშორისო სავალუტო ფონდი მსოფლიოს ეკონომიკური მონაცემები, ოქტომბერი 2013
|
|
|
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.log.warn("Gadget "ReferenceTooltips" was not loaded. Please migrate it to use ResourceLoader. See u003Chttps://ka.wikipedia.org/wiki/%E1%83%A1%E1%83%9E%E1%83%94%E1%83%AA%E1%83%98%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%A3%E1%83%A0%E1%83%98:Gadgetsu003E."););
კატეგორია:
- რუმინეთი
- ევროპის ქვეყნები
- ევროკავშირის წევრი სახელმწიფოები
- ნატოს წევრი სახელმწიფოები
- გაეროს წევრი სახელმწიფოები
(window.RLQ=window.RLQ||[]).push(function()mw.config.set("wgPageParseReport":"limitreport":"cputime":"0.724","walltime":"1.314","ppvisitednodes":"value":8526,"limit":1000000,"ppgeneratednodes":"value":0,"limit":1500000,"postexpandincludesize":"value":218224,"limit":2097152,"templateargumentsize":"value":106349,"limit":2097152,"expansiondepth":"value":15,"limit":40,"expensivefunctioncount":"value":9,"limit":500,"unstrip-depth":"value":0,"limit":20,"unstrip-size":"value":6958,"limit":5000000,"entityaccesscount":"value":0,"limit":400,"timingprofile":["100.00% 1032.756 1 -total"," 72.54% 749.172 3 თარგი:ნავდაფა"," 34.25% 353.674 1 თარგი:ევროპის_კავშირის_წევრები"," 28.75% 296.923 28 თარგი:Country"," 28.16% 290.786 28 თარგი:Country_flagcountry"," 25.45% 262.832 1 თარგი:ევროპის_ქვეყნები"," 21.93% 226.506 51 თარგი:დროშა"," 15.22% 157.150 1 თარგი:ბისეკი"," 14.79% 152.786 1 თარგი:ნავიგაცია_სვეტებით"," 14.38% 148.533 1 თარგი:ინფოდაფა_ქვეყანა2"],"scribunto":"limitreport-timeusage":"value":"0.008","limit":"10.000","limitreport-memusage":"value":786935,"limit":52428800,"cachereport":"origin":"mw1270","timestamp":"20190405090221","ttl":2592000,"transientcontent":false);mw.config.set("wgBackendResponseTime":132,"wgHostname":"mw1321"););